Z prochu powstałeś i w proch się obrócisz... Czy aby na pewno wszystko, co się narodziło musi umrzeć?
Odpowiedź brzmi -
nieOto gatunek nieśmiertelny:
Turritopsis nutricula – gatunek stułbiopława, jedyny znany przedstawiciel królestwa zwierząt posiadający zdolność całkowitego powrotu do stadium niedojrzałego płciowo po osiągnięciu dojrzałości płciowej, co potencjalnie daje mu biologiczną nieśmiertelność.
Naukowo opisano wiele gatunków należących do rodzaju Turritopsis. Turritopsis nutricula był opisywany z zachodniego Atlantyku. Większość z pozostałych gatunków uznano z czasem za geograficzne formy Turritopsis nutricula i uznano, że jest to gatunek kosmopolityczny, występujący w wodach subtropikalnych całego świata. Badania genetyczne wykazały jednak, że przynajmniej w kilku rejonach występują formy różniące się wystarczająco, by uznać je za odrębne gatunki – w Morzu Śródziemnym Turritopsis dohrnii, w wodach Nowej Zelandii Turritopsis rubra, a w populacjach występujących w pobliżu Japonii odkryto trzy różne linie rozwojowe tych stułbiopławów[2].
W cyklu rozwojowym stułbiopławów występuje stadium larwalne (planula), z którego powstaje polip, a ten przekształca się w meduzę. Meduza Turritopsis nutricula, zwana hydromeduzą, powraca do stadium niedojrzałego płciowo, tzw. hydropolipa. Przypuszcza się, że osiągnięcie takiego stanu jest możliwe poprzez proces
transdyferencjacji. Teoretycznie taki cykl może powtarzać się w nieskończoność, co oznaczałoby, że Turritopsis nutricula jest pierwszym znanym przypadkiem potencjalnie nieśmiertelnego zwierzęcia[3]. Głównie z tego powodu wzbudza duże zainteresowanie biologów morskich i genetyków.
Średnica ciała meduzy Turritopsis nutricula wynosi 4–5 mm.
Więc czym jest ta tajemnicza transdyferencjacja? Pojęcia nie znalazłam w Wikipedii, za to opisane jest dość szczegółowo na stronie Katedry i Zakladu Biologii Ogolnej, Molekularnej i Genetyki:
W badaniach ostatnich lat stwierdzono, że komórki macierzyste tkanek po ich zagęszczeniu i przeszczepieniu do biorcy mogą różnicować się nie tylko w tkankę, z której pochodzą, ale także w inne tkanki pochodzące nawet z innych listków zarodkowych. Proces taki nazywamy transdyferencjacją.
W doświadczeniach na myszach udowodniono, że komórki przeszczepionego szpiku różnicowały się w neurony, astrocyty i komórki mikrogleju.
Komórki macierzyste mięśni i krwi mogą wzajemnie dawać obie tkanki. Napromieniowanym myszom przeszczepiono komórki mięśniowe, które po 6 tygodniach utworzyły średnio 56% krwi obwodowej, co oznaczało, że ich aktywność krwiotwórcza była 10-krotnie wyższa niż komórek szpiku. Z kolei komórki macierzyste szpiku transplantowane myszom z dystrofią mięśniową po 12 tygodniach wytwarzały 4% włókien mięśniowych rozpoznawalnych na podstawie zawartości dystrofiny typu dzikiego.
Wykazano również doświadczalnie, że mysie i szczurze komórki krwiotwórcze mogą różnicować się w hepatocyty (komórki wątrobowe).
W badaniach na ludzkim materiale sekcyjnym u kobiet z przeszczepionym szpikiem pochodzącym od dawców płci męskiej (wykorzystując chromosom Y jako marker wprowadzonych komórek) stwierdzono, że liczne hepatocyty i holangiocyty pochodzą z przeszczepionych komórek. Oznacza to, że komórki macierzyste szpiku uczestniczyły w regeneracji wątroby.
W innych doświadczeniach na myszach stwierdzono, że komórki macierzyste układu odpornościowego mogą róznicować się w mięśnie, jelito, wątrobę lub krew.
Transdyferencjacja komórek macierzystych tkanek może być związana ze środowiskiem w jakim się znajdują, zgodnie z teorią nisz. Zjawisko transdyferencjacji może być wykorzystane do autoprzeszczepów hodowanych komórek macierzystych (ryc 2).
Autoprzeszczepy hodowanych komórek macierzystych mogłyby mieć następujące zastosowanie medyczne:
- wykorzystanie komórek macierzystych i otrzymanych z nich in vitro tkanek do transplantacji i komórkowych terapii zastępczych
- manipulacje macierzystymi komórkami krwi występującymi w szpiku, którego przeszczepy wykonuje się między innymi pacjentom z białaczkami
- hodowla skóry i przeszczepy pacjentom z oparzeniami
- otrzymywanie komórek produkujących insulinę i przeszczepianie ich pacjentom z cukrzycą
- przeszczepianie komórek macierzystych układu nerwowego pacjentom ze schorzeniami mózgu
- produkcja nowych neuronów dla pacjentów z chorobą Parkinsona
Czy to jest nasza przyszłość? Czy możliwym będzie dla człowieka osiągnięcie takich zdolności, jakie posiada mierząca zaledwie 5mm i występująca na całym świecie meduza? Czy w ogóle tego chcemy i czy człowiek zasługuje na to, by żyć wiecznie?Zapraszam do dyskusji.