ropa to nie tylko energia, ale wiĂŞkszoœÌ przedmiotĂłw codziennego uÂżytku!Przez dziesiĂŞciolecia ÂżyliÂśmy naiwnÂą wiarÂą w taniÂą energiĂŞ. Koniec marzeĂą! Ropa siĂŞ wyczerpuje, a jej ceny idÂą w gĂłrĂŞ. Przed Âświatem dwie drogi: albo utoniemy w krwawych wojnach naftowych, albo zbudujemy spoÂłeczeĂąstwo postnaftowe. Czasu jest maÂło, ale wybĂłr wci¹¿ jeszcze naleÂży do nas – uwaÂża amerykaĂąski ekspert Michael T. Klare.
Kiedy nastÂąpi peak oil?
Najoptymistyczniejsza wersja szczytu Âświatowej produkcji to lata 2020-2035. OgĂłlnie rzecz biorÂąc przewidywania te pochodzÂą ze ÂźrĂłdeÂł rzÂądowych albo od ekonomistĂłw, ktĂłrzy nie pojmujÂą dynamiki wyczerpania surowca.
WedÂług International Energy Agency, produkcja ropy bĂŞdzie wzrastaĂŚ wykÂładniczo co najmniej do 2025 roku
Nawet w tym najbardziej optymistycznym scenariuszu, kryzys nastÂąpi za Âżycia wiĂŞkszoÂści z nas.
Bardziej realistyczn¹ prognoz¹ s¹ lata 2005-2010. Jest to czas najczêœciej podawany przez niezale¿nych lub emerytowanych geologów i by³ych pracowników przemys³u naftowego. O osi¹gniêciu szczytu dowiemy siê nie wczeœniej ni¿ 4-6 lat po fakcie.krzywa Hubberta - wykres przedstawiaj¹cy stopniowy wzrost wydobycia od 1980 roku, pod¹¿aj¹cy krzyw¹ dzwonow¹ w górê, szczyt przypada na rok 2000. Krzywa opada do zera w roku 2200.
Krzywa Hubberta
Nawet w trakcie wzrostu krzywej wydobycie ropy podlega okresowym wahaniom czynnikĂłw geopolitycznych, ekonomicznych czy meteorologicznych. Produkcja tzw. ropy niekonwencjonalnej moÂże wydÂłuÂżyĂŚ peak oil do pÂłaskiego plateau, ktĂłre przy sprzyjajÂących wiatrach mogÂłoby trwaĂŚ do 2015.
Wydobycie lekkiej ropy konwencjonalnej stanowiÂącej 85% Âświatowego zaopatrzenia prawdopodobnie osiÂągnĂŞÂło szczyt w maju 2005 roku.
Pomimo rekordowych cen i co za tym idzie gigantycznych zyskĂłw, najwiĂŞksi producenci nie sÂą w stanie zwiĂŞkszaĂŚ podaÂży.
Koncerny paliwowe po cichu potwierdzi³y powagê sytuacji.Na stronie g³ównej kampanii "Will you join us?" przygotowanej przez koncern naftowy Chevron mo¿emy przeczytaÌ:
Jedna rzecz nie ulega wÂątpliwoÂści: era taniej ropy dobiegÂła koĂąca.
W roku 1999 Mike Bowlin, dyrektor koncernu energetycznego Arco, na konferencji branÂżowej zorganizowanej przez firmĂŞ konsultingowÂą CERA oÂświadczyÂł:
NadeszÂły ostatnie dni ery ropy naftowej”
Temat peak oil coraz czĂŞÂściej pojawia siĂŞ w mediach
Podobnie w roku 2003 na stronie internetowej Exxon-Mobil Exploration, prezes firmy Jon Thompson powiedziaÂł:
Do 2015 bêdziemy musieli znaleŸÌ, stworzyÌ mo¿liwoœÌ wydobycia i wyprodukowaÌ tak¹ iloœÌ ropy lub gazu, która równa siê oœmiu z ka¿dych 10 bary³ek produkowanych dziœ. W zwi¹zku z tym koszt wynikaj¹cy z zapewnienia tych dodatkowych zasobów bêdzie znacz¹co wy¿szy ni¿ obecnie".
"RĂłwnie zniechĂŞcajÂący jest fakt, Âże wiele spoÂśrĂłd obiecujÂących projektĂłw znajduje siĂŞ z dala od wiĂŞkszych rynkĂłw - w niektĂłrych regionach takÂże w miejscach bez podstawowej infrastruktury. Inne sÂą w trudnych warunkach klimatycznych, jak np. Arktyka, bĂŞdÂących duÂżym wyzwaniem dla technologii."
Saudyjczycy miĂŞdzy sobÂą nie sÂą wcale mniej szczerzy niÂż Thompson. Popularne saudyjskie powiedzenie to:
"Mój ojciec jeŸdzi³ na wielb³¹dzie. Ja je¿d¿ê samochodem. Mój syn lata odrzutowcem. Jego syn bêdzie jeŸdzi³ na wielb³¹dzie."
Energia netto a energia brutto
Wiêkszoœci ropy z dolnej czêœci wykresu spadkowego prawdopodobnie nie bêdzie mo¿na wydobyÌ ze wzglêdu na energetyczn¹ nieop³acalnoœÌ takiej operacji. Aby zrozumieÌ dlaczego, trzeba zrozumieÌ ró¿nice miêdzy "energi¹ netto" a "energi¹ brutto". Aby u¿yÌ ropy, nale¿y:
ZnaleŸÌ jej z³o¿a
DokonaĂŚ odwiertĂłw
WydobyĂŚ jÂą
PrzetransportowaĂŚ
PoddaĂŚ rafinacji
PrzetransportowaĂŚ do odbiorcy
Ka¿dy etap wymaga nak³adów energetycznych, najczêœciej w postaci ropy. Ró¿nicê miêdzy energi¹ potrzebn¹ do pozyskania danej iloœci surowca a energi¹ zawart¹ w tym surowcu nazywamy EROEI (Energy Returned on Energy Invested).
Ropa mia³a kiedyœ EROEI 30. W latach 90-tych wskaŸnik EROEI wynosi³ ju¿ 5. Wielu ekspertów przewiduje, ¿e w najbli¿szych latach EROEI osi¹gnie wartoœÌ 1. Innymi s³owy, trzeba bêdzie zainwestowaÌ jedn¹ bary³kê, by uzyskaÌ jedn¹ bary³kê.
W momencie, w ktĂłrym wskaÂźnik ten wynosiĂŚ bĂŞdzie 1:1, ropa moÂże byĂŚ technicznie osiÂągalna, ale nie bĂŞdzie juÂż sensu jej wydobywaĂŚ.
Od tego momentu nie bĂŞdzie istotne jakie sumy pieniĂŞdzy zainwestuje siĂŞ w ten proces, poniewaÂż ropa przestanie byĂŚ termodynamicznie opÂłacalnym ÂźrĂłdÂłem energii.
